'Yer' Üreticisi ve Yeniden Tanımlayıcısı Olarak Festival Olgusu

E. Seda KAYIM / 01 Ağustos 2008

Elbette Türkiye'deki festival tarihçesi, ‘non-place'in bir ‘place'e dönüşümünü anlatmak açısından yetersiz kalıyor. Bu yüzden de yurtdışında düzenlenen uzun soluklu festivallere bakmak gerekiyor. Bunlardan biri, İngiltere'nin en eski müzik festivali ünvanını taşıyan Glastonbury festivali. Küçük bir kasaba olan Glastonbury'nin yakınlarında konumlanan ‘Worthy Farm'ın 3.6 kilometrekarelik devasa alanında gerçekleştirilen festival, 1971 yılından bu yana düzenleniyor. Festival için her yıl yaklaşık 150 bin kişi, en yakın yerleşim alanının 5 kilometre uzakta bulunduğu bu çiftlik arazisine akın ediyor. Zaten açık hava festivalini organize eden de, arazinin sahibi yerli bir çiftçi: Michael Eavis.

Glastonbury, yalnızca İngilizleri değil, dünya müzik piyasasında edindiği haklı yer ile tüm dünyadan müzikseverleri bir araya getiren bir etkinlik. Dolayısıyla bu çiftlik, her yıl üç günlüğüne yeni bir mekansal formasyonla yalnızca şöhretli adanın sakinlerini bir araya getirmiyor. Bir çiftlik, festival aracılığıyla sadece bir kimlik/ bir tanım kazanmıyor; artık bir ‘yer' oluyor. Hem de ne yer! Glastonbury festivali gerçek bir ticaret ve turizm aracı haline gelirken çevresini kalkındırıyor, ülkeye ekonomik girdi sağlıyor ve daha da önemlisi medya, tanıtım, sanat-müzik ve kapitalist metropolün tüm etmenleri vasıtasıyla, kentsellik ile asgari seviyede ilişkili bir tarım/hayvancılık arazisini, farklı ve derişimi yüksek bir formasyona zorluyor. Yalnızca ağaçlar, tepeler, mitolojik anlatılar ve bir Orta Çap kalesi ile tanımlı bir alan, artık festival alanı olarak tanımlanıyor. Bu hiç kuşkusuz, kentselliğin barındırdığı tüm kaosa, farklılığa ve yeniden farklılık yaratma potansiyeline geçici bir süreliğine mekanlık ettiği anlamına geliyor. Bu noktada, festivalin geçiciliği ile kentsel deneyimin mekana sızdırdıklarının geçiciliğini karıştırmamak gerek. Glastonbury ve daha nice festival, toplumsal birer olgu olarak pek çoğu için ‘non-place' olanı ‘place'e çevirmekle kalmaz; tüm kentselliğini, kozmopolitizmini çevresine sızdırır. Somerset, Bristol veya Pilton&Pyle'ın toplumsal çatlakları mutlaka Glastonbury ile sulanır.

1 2 3

Festival Nedir, Ne Değildir?

Festival ve Kent İlişkisi Üzerine

Ünlü Kentler, Ünlü Festivaller