"Moda, Konu Dijital Teknolojiler Olduğunda Gastronomiden Bile Daha Tutucu"

British Council tarafından ve İstanbul Moda Akademisi, Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu ile İstanbul Teknik Üniversitesi'nin desteği ile gerçekleştirilen Yılın Genç Tasarım Girişimcileri Yarışması'nın dördüncüsü sonuçlandı. İstanbul Moda Akademisi'nde düzenlenen ödül töreni öncesinde moda tasarımcısı Gamze Saraçoğlu, London School of Fashion öğretim görevlisi ve "The Gentlewoman" dergisi editörü Penny Martinile bir söyleşi gerçekleştirdi. Martin konuşmasında, moda tasarımına yönelik dijital medya üretiminin 2000'li yıllar ile birlikte geçirdiği dönüşümü, kendisinin de parçası olduğu Nick Knight yönetimindeki ikonik "medya atölyesi" Showstudio'nun çalışmaları üzerinden örneklendirdi.

Martin, yaratıcılığa yönelik bir iş modelinin nasıl şekillendirilebileceğine yönelik öngörü sağlamaya çalıştığı sunumunda, dünyaca ünlü moda fotoğrafçısı Nick Knight ile Joy Division, New Order, Suede ve Pulp gibi önemli İngiliz müzik gruplarının unutulmaz albüm kapaklarına imza atan grafik tasarımcı Peter Saville tarafından 2000'li yılların başında kurulan Showstudio'nun üretimleri üzerinden "Moda editoryaline nasıl yaklaşılabilir?" sorusuna yanıt aradı.



Martin, modanın pek çok alanda öncü bir duruş sergilemek ile birlikte, söz konusu dijitalleşme ve bilişim teknolojileri olduğunda mimarlık, figüratif sanatlar ve hatta gastronomiden bile daha tutucu bir tavır sergilediğine ve ile ilgili bilgi binasından uzun bir aralıkta uzak durduğuna değindi. Önemli tasarımcıların tüm üretimlerini analog medyalar üzerinden gerçekleştirdiği, bugün bile bilgisayarı bir tasarım aracı olarak sıklıkla kullanmadıklarını belirten Martin, genç tasarımcıların ve moda editörlerinin, böyle bir piyasa içinde dijital dünyaya uzak durmaya şartlandıklarını söyledi. "Bir e-posta adresi bile olmayan kreatif direktörlere, stilistlere online portfolyonuzu nasıl göndereceksiniz? Mecburen eskiz defterinizi posta ile iletirsiniz."


Foto: British Council Turkey

İnteraktif Medya, Moda Algısını Nasıl Değiştirdi?

"Teknoloji konusunda takıntılı" olarak tanımladığı Knight'ın, moda sektörünün bu anlamdaki muhafazakarlığına kafa tuttuğunu ve onu kırmayı hedeflediğini ifade eden Martin, Showstudio ile "online moda" şeklindeki kavramın üretildiğini dile getirdi. "O dönemde cep telefonlarına kamera entegre edilmesi bile bizi heyecanlandırıyordu" diyen Martin, stüdyonun canlı medya ile yaptığı işler ile de çığır açtığını vurguladı. Showstudio üretimlerinden "Mac III" başlıklı bir projeyi aktaran Martin, farklı modelleri tasarım elbiseler içerisinde bir otel odasında görüntüleyen ve 7 dakikada bir güncellenen kareler paylaştıklarını, yayının dünyanın dört bir yanından milyonlarca kişi tarafından sabaha kadar takip edilmiş olması karşısında ise şaşkınlıklarını gizleyemediklerini anlattı. İnteraktif medyanın gücünü daha da önemsemelerini sağlayan bir diğer proje "Sleep" kapsamında ise, Alexander McQueen tasarımlarını taşıyan modellerin yer aldığı ve Night imzalı bir kareyi yıl boyunca parça parça paylaştıklarını aktaran Martin, sene sonunda kareleri bir araya getirerek duvarlarına asmış izleyicilerinin paylaşımlarını ise sevinç ile karşıladıklarını ekledi.



"Kadın Görüntüsünün Pornografisini Yapmıyoruz, Onların Sesine Kulak Veriyoruz"

Penny Martin, alışılmışın aksine basılıdan dijitale değil, dijitalden basılıya geçen editörlük kariyerinin son üretimi "The Gentlewoman" dergisinin arkasında yatan motivasyonları ve hedefleri de dinleyiciler ile paylaştı. "Geleneksel moda haberciliğini değiştirmek" üzere yola çıktıklarını belirten Martin, "kadınların seslerine kulak kabartmaktan ziyade görüntülerinin pornografisini ortaya koyan" dergiciliğe karşı "The Gentlewoman"ı yayınlamaya başladıklarını ifade etti. "Yerde uzanmış Rus modelleri kocaman çantalar ile görmekten sıkılmış olanlara ilaç gibi gelecek" derginin arkasında, 1950'lerde Amerikan kadın dergilerinde kullanılan domestik dili günümüzün erkek modasına uyarlayan "Fantastic Man"in yaratıcı beyinleri olduğunu da ekledi.

Martin sözlerini, sosyal medyanın beraberinde getirdiği "140 karaktere indirgenmiş içerik" furyasının, medyanın sahip olduğu yetkin içerik potansiyelini karşılamadığı tespiti ile sonlandırdı.


Foto: British Council Turkey

Ve Türkiye'nin Genç Tasarım Girişimcileri…

British Council'in 4. Yılın Genç Tasarım Girişimcileri Yarışması, bu yıl "tasarım" ve "moda" olmak üzere 2 kategoride değerlendirildi.

Tasarım kategorisinde Seymourpowell Yardımcı Direktörü Michael Webster, İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölüm Başkanı Alpay Er, ETMK Yönetim Kurulu Başkanı Özlem Devrim, tasarımcı Özlem Tuna, Autoban Kurucu Ortaği Seyhan Özdemir ile Ahmet Bülent Zorlu'nun, moda kategorisinde ise İMA Direktörü Seda Lafçı, tasarımcı Gamze Saraçoğlu, Gentlewoman'dan Penny Martin, A&Y Marka Mağazacılık Genel Müdürü Eren Çamurdan, Bilsar Yönetim Kurulu Başkanı Selman Bilal ve Moda Tasarımı İnkübasyon Merkezi Direktörü Wendy Malem'in jüri üyeliği üstlendiği yarışmada, her iki kategoride birer teşvik ve birincilik ödülü dağıtıldı.

Tasarım kategorisinde teşvik ödülü endüstri ürünleri tasarımcısı Aysun Altındağ'ın, galibiyet ise Antrepo kurucularından Mehmet Gözetlik olurken, moda kategorisinde teşvik ödülü moda tasarımcısı Nihan Peker'in, birincilik ise Lastik Pabuç'un sahibi Can Soylu'nun oldu.