SALT Araştırma'ya devredilen Altuğ-Behruz Çinici Arşivi'nin katılıma açık olarak yorumlandığı ikinci konferans, SALT ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) işbirliğinde, Kalebodur'un desteğiyle ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nde Kubbealtı Salonu'nda gerçekleşti.
Açılış konuşmasını ODTÜ adına gerçekleştiren Mimarlık Fakültesi Dekanı Güven Arif Sargın , ODTÜ'de bu tartışmanın yapılıyor olmasından memnun olduğunu belirterek SALT'a teşekkürlerini iletti.
Güven Arif Sargın'dan sonra ise Çinici Ailesi'ni temsilen İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğretim üyesi olan Şebnem Yalınay Çinici sözü aldı. Konuşmasında, Behruz Çinici'nin vefatından sonra, 2014'te çok katmanlı ve geniş bir arşivle karşılaşıldığını söyleyerek Behruz Bey'in arşivleme çalışmalarında yapı üretim çalışmalarında olduğu gibi oldukça titizlikle davrandığını belirtti. Aile olarak çok kişisel ve yoğun bir tarih sürecini anlatan kapsamlı arşivi SALT'a verdiklerini, SALT'ın ise çok iyi bir şekilde bu durumun altından kalkarak arşivi kamuya açık bir sunuş haline getirdiğini ifade etti.
Şebnem Yalınay Çinici
Şebnem Yalınay Çinici, ODTÜ'de geçirdiği 21 sene boyunca kampüsteki yapılardan, özellikle de Mimarlık Fakültesinden çok şey öğrendiğini belirterek, yapıların her daim bu öğrenimi besleyecek keşiflere açık, çözüm, detay, uygulama ve tasarım düşüncesiyle dolu olduğundan bahsetti. Daha sonra ise konuşmasına Behruz Çinici'nin ODTÜ yarışmasından kampüsteki uygulamanın bitişine kadar geçen süreç içerisinde tüm raporlarını, belgelerini, fotoğraflarını, ustaların isimlerini, çıkan sorunları ve hatta kendi kişisel hayatından notlarını içeren ODTÜ Seyir Defteri'nden görüntüleri paylaştı.
Mimarlık Fakültesi, Mimarları A ve B Çinici
Şebnem Yalınay Çinici'den sonra ise ODTÜ Mimarlık Fakültesi eski dekanı Ali Cengizkan, ODTÜ kampüsü için 1959 ve 1961'de açılan yarışmalardan bahsetti. Cengizkan öncelikle 1950-60'lı yıllar arasında Türkiye'nin durumundan ve bu dönemde gerçekleşen siyasal, ekonomik, sosyal gelişmelerden bahsederek yarışmaların düzenlendiği 'iklimin ' bir portesini çizdi. Yarışmanın gerçekleştiği zamanı ve mekanı tanımladığı açılış konuşmasıyla yarışmaları bağlamına oturtmayı amaçlayan Cengizkan, konuşmasının devamında üniversitenin sosyal kurulumunun fiziksel kurulumundan önce geldiğini belirterek açılan yarışmaların yerden bağımsız olarak düzenlendiğini ifade etti.
Mimarlık Fakültesi
1959 yılında uluslararası olarak düzenlenen ilk yarışmanın sonucunda birinci olan ekibin (Dr. Turgut Cansever, Ertur Yener ve Mehmet Tataroğlu) projesi yerleşkenin nereye kurulacağı belli olmadığı için askıya alınarak iptal ediliyor. 1961 yılında Mütevelli Heyeti'nin kararıyla belirlenen Aşağı Balgat bölgesi içinse ulusal düzeyde ikinci bir yarışma açılıyor. Bu yarışmada birinciliği ise Altuğ ve Behruz Çinici'nin projesi kazanıyor.
Mimarlık Fakültesi Amfisi
Yarışmaya dair görseller ve katılımcıların isimlerinden, rumuzlarından oluşan detaylarla konuşmasına devam eden Cengizkan, yarışma süreci ve üretimleri üzerine çalışılması ve araştırılması gereken çok fazla nokta olduğunu söyleyerek konuşmasını sonlandırdı.
Güven Arif Sargın
Güven Arif Sargın ise konuşmasına Ali Cengizkan'ın bıraktığı yerden devam ederek ve soyut kavramları kullanarak yeni muammalar oluşturmak üzere başladığını ifade etti. Sargın, ODTÜ Yerleşkesi'nin çevresel tarihine dair gerçekleştirdiği konuşmasının odağında bakir olan ve ideal olan, birinci doğa ve ikinci doğa (first nature/second nature) arasındaki çatışmadan bahsetti. Kampüs peyzajının yani doğa olarak adlandırılan şeyin aslında ikinci doğa'nın (doğanın içinde olmayan) bir üretimi olduğunu ifade eden Sargın, '60 yıllık bakir bozkırın dönüşümü' nün bu tür farklı okumalara, yorumlamalara ihtiyacı olduğunu belirterek konuşmasını bitirdi.
Mimarlık Fakültesi
Konferans, verilen aradan sonra Uğur Halıcı ve Yaman Kayıhan'ın çoğunlukla form, ışık ve yansıma üzerine odaklanan ODTÜ fotoğraflarıyla devam etti. ODTÜ Mimarlık Bölümü öğretim üyesi Aydan Balamir, fotoğraf sunumunun ardından gerçekleştirdiği konuşmasında ODTÜ'nün 60. yılı olan 2016 yılında koruma ve kutlama çalışmaları için 'Koruma ve Onarım' ve 'Yayınlar' başlığı altında gerçekleştirilmesi gereken kritik noktalara değindi. Koruma ve onarım programı altında Mimarlık Fakültesi'nin, Üçlü Amfi'nin ve Kapalı Spor Salonu 'nun korunması, onarımı ve rehabilitasyonunun çok önemli olduğunu vurgulayan Balamir, alle, beton doku, su öğeleri ve yerleşke içerisinde yer alan heykel, rölyef ve yerleştirmelere dair de gerekli çalışmaların yapılması gerektiğini dile getirdi.
Aydan Balamir'e göre (bu eskizdeki balkon kurgusu gibi) bazı düzenlemelerin de yapılmaması gerekiyor...
Aydan Balamir'den sonra ise Agnes van der Meij, Hollanda'da yer alan ve tamamiyle tasarlanmış bir köy olan Nagele üzerine "Nagele ve ODTÜ: Modern Konut Üzerine Karşılaştırmalı Bir Okuma" başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Agnes van der Meij konuşmasında, Hollanda'da sıfırdan inşa edilen bir kasabanın 11 köyünden biri olan Nagele'ye odaklanan ve bir sergi ve yayınla sonlacak araştırmaya dair ayrıntıları paylaştı.
Hollanda'daki Nagele köyü
Konferansın devamında sözü alan Ayşen Savaş, Mimarlık Fakültesi cephesi üzerinden yerleşkedeki yapıların geneline dair bir söz söyleme isteğiyle konuşmasına başladı. Savaş, sunumunda kamusal kimliklendirme, temsil nesnesi olarak tanımlanan cepheyle iç mekan ilişkisinin koptuğu/yadsındığı tarihi örnekler paylaştı. ODTÜ Mimarlık Fakültesi'nin cephelerine dair görsellerle devam ettiği sunumunun sonunda ise 'Kampüsün kendisini bir arşiv olarak görmek, nesnenin kendisini bilgi sağlayıcı olarak görmek mümkün mü? ' sorusunu yönelterek konuşmasını tamamladı.
Mimarlık Fakültesi cephesi
Son olarak konuşan SALT Araştırma ve Programlar görevlisi Aslı Can, arşivi havalandırmak (kamuya/erişime açmak) ve arşivi katmanlandırmak (farklı okuma ve etkinliklerle çoğaltmak) kavramlarından bahsederek arşivi canlı bir organizmaya benzetti. Arşivin içeriğinde neler olduğuna dair kısa bir bilgilendirme yapan Aslı Can, ODTÜ kampüsüne ait teknik çizimlerden, Artur Tatil Köyü (1969), Çorum Binevler Projesi, Güllük Taban Tatil Köyü, Trablusgarp'ta Subay Kulübü ve Taksim Konkuru (1987) projelerinden görsellerle sunumunu tamamladı.
Mimarlık Fakültesi
Çinici Arşivi'ne dair üçüncü konferans, 24 Ekim'de SALT Galata 'da gerçekleştirilecek. Etkinliğe dair ayrıntılı bilgi için tıklayınız.