Katılımcı; Kadıköy Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

Kadıköy Belediyesi Hizmet Binası; geçirgenlik, katılımcılık, şeffaflık ve demokratik bir yaklaşımla tasarlanmış bir kamusal merkezdir.

Yapı, sadece bir yönetim binası olmanın ötesinde, kullanıcıların ve çevre halkın gündelik yaşamını zenginleştiren, sosyal etkileşimleri teşvik eden ve şehrin kültürel belleğine katkıda bulunan bir buluşma/geçiş noktasıdır. Tasarım sürecinde, çevresel koşullar ve toplumsal ihtiyaçlar dikkate alınarak, mevcut durumla ilişkili bir yaklaşım geliştirilmiştir.

Yeni yapı önerisi, çevresel tarihi dokusunu, yerleşim alanlarını, yakın çevredeki kültürel odak noktaları ve ulaşım ağlarını bir araya getiren bir yaya akışını ön planda tutarak kentsel-mekânsal sürekliliği sağlamayı amaçlarken, bir yandan da sahip olması gereken fonksiyonel özelliklere modern bir mimari ile cevap vermektedir.

Proje yapısal olarak 2 parça olarak ele alınmalıdır:

Arazinin çeperlerinden itibaren hafif şevler şeklinde yol hizasından proje alanının merkezine doğru yükseltilmesiyle oluşturulan "kabuk" altında 4 farklı yönden ve farklı amaçlarla girişleri olan bir zemin kat ve mezanin katı barındırır. Üzerine yaya güzergahları olarak kentsel akışta doğal olarak çıkılabilen bu kabuk yapay bir üst kot peyzajı yaratır. Bu kottan ulaşılan salonlar katı yapının alt ve üst kısımlarını birbirinden hem fonksiyonel hem de fiziksel olarak koparan bir kamusal kullanım alanıdır. Kabuğun altı ve kendisi kentsel aksları tutarak doğal bir geçirgenlik sağlayarak yaya hareketleri için kesintisiz kentsel bir geçiş ve farklı buluşma alanları yaratır. Farklı yüksekliklerdeki geçişler ve teraslar, kullanıcıların şehri çeşitli açılardan gözlemleme şansı vererek, doğa ile etkileşimli bir dolaşım hattı oluşturur. Yapı, yalnızca bir varış noktası değil, aynı zamanda geçiş alanı, dinlenme yeri ve gözlem platformu işlevi görmektedir.

Yapının üst kotta devamı yani ikinci kısmı başkanlık makamı ve belediye ofis mekanlarını barındıran dairesel yekpare bir kütledir. Bu kütle kabuğun üzerine oturan salonlar katının şeffaflığı ve yol kotundan başlayarak süreklilik arz eden kabuk üstü peyzajı sayesinde altındaki daha geniş yapısal parçadan koparılmış, geriçekilmiş ve yol kotundan insani bir hissiyat oluşturması amaçlanmıştır.

Dairesel biçimli üst kütle yapıya "demokratik" olarak adlandırdığımız diğer nitelikleri kazandır. Bu bağlamda çevresiyle erişilebilirlik ve görsellik anlamında eşdeğer ilişkiler kuran yapı, kentsel geçirgenlikleri vesilesiyle tüm kullanıcılara yine dairesel biçimini fonksiyonellikle buluşturarak deneyimler sunar.

İç mekânda yaratılmış olan ve yapının merkezi olan çekirdekteki boşluk-atriyum sosyal etkileşimlerin gerçekleştiği bir mekan olmasının yanı sıra üst yapı ile kabuk altı kamusal kısım arasında yarı geçirgen bir ilişki sağlar. Kent insanı yönetildiği merkezde bulunur, oradan geçer, orada vakit geçirir. Bu yaklaşım tarzı yine demokratik ilkesinin bağlamsal gücüdür.

Atriyum alanında üst üste binen her katta kuzeyden güneye doğru teraslarla kademelendirme yapılmış içeride kullanım alanı da bu yönlendirme ile her katta kaydırılmıştır. Bu sayede güneş ışığını doğru ve doğal birgölgelendirme ile içeri alınmış ve çalışma katları ve gün ışığı arasındaki ilişkiler tasarlanmıştır.

Çatıda atriyumu kapatan ışıklıkta yine hem havalandırmayı hem de gölgelendirmeyi sağlayacak bir yapı elemanı tasarımı önerilmiştir. Cephede ise tüm kütlenin etrafında dolaşan teras ve en dışta kullanılan güneş kırıcılı cephe elemanları sayesinde hem güneş kontrolü hem de tüm yapının içinde kontrollü bir hava sirkülasyonu sağlanmıştır. Yapı bu özellikleri ile pasif sürdürülebilir bir yaklaşım sergilerken, çatısında konumlandırılmış güneş panelleri ile de enerji verimliliğini hedeflemektedir.

Sürdürülebilir yaklaşımın devamı olarak mümkün olduğu kadar az ve tek yapısal malzeme kullanılarak yapılmasını öngördüğümüz kompleksin ve mümkün olan yatay yüzeyleri yeşil çatı olarak değerlendirilecektir. Korunması gereken ağaçlar da bu kapsamda ele alınmış ve kabukta kapsüller yaratılarak ağaçlar korunmuş ve kentsel yeşilin bir parçası haline getirilmişlerdir. Bu kapsüller kabuğun altında kalan kullanım alanlarına beklenmedik ışık havuzları ve yeşil iç bahçeler yaratmaktadır.

Yapının taşıyıcı sistemi, temelden toprak üstü kotuna kadar devam eden betonarme kolon sisteminin üzerine oturan çelik konstrüksiyon çekirdekler etrafında örgütlenmiş, dallanarak yükselen bir strüktürel sistemden oluşmaktadır. Bu çekirdekten yayılan çelik kolon ve kirişler, hem düşey yükleri taşırken hem de açıklıkları geçmekte yüksek performans sağlar. Teraslanan katlar arasında strüktürel süreklilik sağlamak amacıyla, yatay taşıyıcı elemanlarla birlikte diyagonal çelik bağlamalar kullanılmıştır. Çelik sistem, hafifliği ve esnekliği sayesinde topoğrafik değişimlere uyum sağlarken, iç mekânda da açık ve modüler bir planlama imkânı sunan esnek ve rasyonel bir iskelettir.