Gülsün Karamustafa’nın Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli adlı eserine evsahipliği yapan Türkiye Pavyonu, yoğun ilgi görerek bienalin öne çıkan pavyonları arasında yer aldı.
Sergi Fotoğrafları: RMphotostudio
Dünyanın en çok ziyaret edilen sanat etkinliklerinden Venedik Bienali Uluslararası Sanat Sergisi’nin 60’ıncısı 24 Kasım’da sona erdi. Kapılarını 20 Nisan’da açan bienal, ön izleme günlerinde 27.966 sanat profesyoneli ve basın mensubunu ağırladı. Bienali 700.000 biletli ziyaretçi gezdi. Ziyaretçilerin %59’unu yurtdışından gelen konuklar oluşturdu. Bienalin ana mekânlarından Arsenale’de yer alan, koordinasyonunu İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın üstlendiği Türkiye Pavyonu, sanatçı Gülsün Karamustafa’nın mekâna özel yerleştirmesi Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli eserine evsahipliği yaptı.
İKSV’nin koordinasyonunu yürüttüğü Venedik Bienali 60. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu, T.C. Dışişleri Bakanlığı himayesinde, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla, Türk Hava Yolları ana sponsorluğu ve havayolu partnerliğinde, SAHA Derneği’nin prodüksiyon ve yayın desteğiyle gerçekleştirildi.
Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli
Gülsün Karamustafa, Türkiye Pavyonu’na özel ürettiği Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli adlı eserinde; tarihte istikrarın, ihtişamın, zaferin temsili olagelmiş sütunları içi boş kalıplara dönüştürerek yıkımların sıradanlaştığı ve değerlerin yıpratıldığı dünya düzenine dikkat çekti. Karamustafa’nın yerleştirmesi, dikenli tellerle örülü Venedik camından avizeler, başı ve sonu olmayan raylar üzerinde cam kırıkları taşıyan vagonlar gibi görsel öğelerle ışığın aydınlatmakta yetersiz kaldığı bir savaş alanını canlandırdı. Venedik’teki yerleştirmesi için ürettiği yeni film ve ses kompozisyonundaysa Karamustafa, savaş ve gösterileri konu alan siyah-beyaz propaganda görüntülerine yer verdi.
Karamustafa’nın sergisi için kaleme aldığı metne, turkiyepavyonu24.iksv.org adresinden ulaşılabiliyor.
Projenin grafik tasarımını Esen Karol, sergi yayınının editörlüğünü Melis Cankara üstlenirken Yelta Köm sergi tasarımı, Erinç Tepetaş aydınlatma tasarımı, Furkan Keçeli de ses tasarımında danışmanlık sağladı.
Gülsün Karamustafa, Venedik Bienali 24 Türkiye Pavyonu, Fotoğraf: Fatih Yılmaz
Uluslararası basından Türkiye Pavyonu’na yoğun ilgi
Uluslararası medyada geniş yankı bulan Türkiye Pavyonu, The Telegraph, ArtReview, Monocle, Wallpaper*, ARTnews, ArtAsiaPacific gibi dünyaca ünlü sanat ve tasarım yayınlarının ilgisini çekti ve bienalin görülmesi gereken sergiler seçkilerine girdi. İngiltere’nin en çok okunan gazetelerinden The Telegraph’taki yazıda Türkiye Pavyonu’ndan övgüyle bahsedilirken sanat dergisi ArtReview, “Arsenale’de görülmesi gereken pavyonlar rehberi”nde Türkiye’ye de yer verdi ve Gülsün Karamustafa ile bir söyleşi gerçekleştirdi. Wallpaper’ın yayımladığı “Venice Art Biennale 2024: a guide to what to see in and around the city” başlıklı haberde görülmesi gereken sergiler arasında gösterilen pavyon; Art News, Artlyst, Art Asia Pasific, Designboom ve Artribune Finestre sull'Arte’de de yer buldu. Associated Press, Venedik Bienali haberindeki fotoğraf seçkisinde sergiye yer verirken Almanya merkezli sanat platformu Berlin Art Link Karamustafa’yla bir röportaj yaptı. Almanya’nın önemli sanat yayınlarından Kunstforum da sanatçıyla bir söyleşi gerçekleştirdi. Karamustafa aynı zamanda, İngiltere merkezli iş dünyası, sanat ve tasarım dergisi Monocle’ın bünyesindeki Monocle Radio’ya konuk oldu.
Sergiyi tamamlayan özel bir yayın hazırlandı
Gülsün Karamustafa’nın Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli adlı eserine, aynı adı taşıyan iki kitap ve bir afişten oluşan bir yayın seti eşlik etti. Kitapların ilkinde sanatçının eserinde kullandığı malzemeler hakkında 12 farklı yazarın kaleme aldığı metinler yer alırken, diğeri sanatçının önceki üretimlerine odaklandı.
Kitabın editörlüğünü Melis Cankara, grafik tasarımını Esen Karol üstlendi. Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan kitabın Türkçesi İKSV tarafından, İngilizcesi İKSV ve Mousse Publishing ortaklığında yayımlandı. Kitapların satışı Minoa Pera ve Minoa Akaretler’de devam ediyor.
Kitaba Ezgi Alkan, Ersin Altın, Sevince Bayrak, Melis Cankara, Hasan Cem Çal, Alev Erkmen, Furkan Keçeli, Gökhan Kodalak, Aren Kurtgözü, Emre Özgüder, Waseem Ahmad Siddiqui, İpek Yürekli metinleriyle katkıda bulundu.
Kitabın tasarımcısı Esen Karol, Türkiye Pavyonu sergisi vesilesiyle Gülsün Karamustafa’nın üretim süreci, kişisel tarihi ve sanat-aile hayatı dengesi üzerine bir de söyleşi gerçekleştirdi. Podcast kaydına bağlantıdan erişilebiliyor.
*
Venedik Bienali Türkiye Pavyonu hakkında
Venedik Bienali 60. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu, İKSV koordinasyonunda, T.C. Dışişleri Bakanlığı himayesinde, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı katkılarıyla, Türk Hava Yolları ana sponsorluğu ve havayolu partnerliğinde, SAHA Derneği’nin prodüksiyon ve yayın desteğiyle gerçekleştiriliyor. Türkiye Pavyonu, 21 destekçinin katkılarıyla Venedik Bienali’nin iki ana sergi alanından biri olan Arsenale’de 2014–2034 yılları arasında tahsis edilen mekânda yer alıyor.
Türkiye Pavyonu bu yıl; Akbank, Akfen Holding, AWC Group, Nezih-Berrak Barut, Bilge Öğüt Cümbüşyan-Haro Cümbüşyan, Fırat Çeçen, Füsun-Faruk Eczacıbaşı, Oya-Bülent Eczacıbaşı, Ebru Dildar Edin, Ahu-Can Has, Emin Hitay, Ayşegül-Doğan Karadeniz, Mey|Diageo, QNB, Rana-Erol Tabanca, Melike-Özgür Tanrıkulu, Leyla Tara ve Turgut Yılmaz tarafından desteklendi.
Türkiye’nin Venedik Bienali sergilerinde uzun süreli bir mekânda yer almasını sağlayan kişi ve kurumlar arasında Akbank, Mehveş-Dalınç Arıburnu, Berrak-Nezih Barut, Ali Raif Dinçkök, Vuslat Doğan Sabancı, Füsun-Faruk Eczacıbaşı, Oya-Bülent Eczacıbaşı, Nesrin Esirtgen, Eti Gıda San. ve Tic. AŞ, Garanti BBVA, Ahu-Can Has, Öner Kocabeyoğlu, MAÇAKIZI, Tansa Mermerci Ekşioğlu, Rana-Erol Tabanca, SAHA Derneği, Taha Tatlıcı, Sinan Tara, Vehbi Koç Vakfı, Zafer Yıldırım ve Yıldız Holding AŞ yer alıyor.
Venedik Sanat Bienali Türkiye Pavyonu’nun 2022-2024 Danışma Kurulu’nda Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü Öğretim Üyesi Nilüfer Ergin Doğruer, sanatçı İnci Eviner, küratör ve Fiorucci Art Trust Direktörü Milovan Farronato ve Sanat Dünyamız dergisi editörü, sanat yazarı Fisun Yalçınkaya yer alıyor.
Venedik Bienali 60. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu hakkında ayrıntılı bilgi için: turkiyepavyonu24.iksv.org/
Venedik Bienali 60. Uluslararası Sanat Sergisi
Venedik Bienali 60. Uluslararası Sanat Sergisi, Adriano Pedrosa küratörlüğünde Foreigners Everywhere / Yabancılar Her Yerde temasıyla 20 Nisan-24 Kasım 2024 arasında düzenlendi. Bienalde aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 86 ülke pavyonu yer aldı. Bienalin ana sergisinde ise 331 sanatçının eserleri sergilendi.