Nicole Blair Architecture + Construction tasarımı “The Perch”, küçük boyutlu ve bütçeli konut alanında da ne denli özgün tasarımlar ortaya çıkarabileceğini gösteren cesur ve sevimli bir örnek.
Fotoğraflar: ©Nicole Blair Architecture + Construction
Nicole Blair Architecture + Construction mimarlık ofisi tarafından tasarlanan ve Austin, Teksas’ta inşa edilen “Tünek” (The Perch), mevcut tek katlı evin üzerinde yer alan 60 metrekarelik bir uzantıdan oluşuyor. Berber ve peyzaj mimarından oluşan çiftin esnek çalışma alanı ihtiyacını karşılayan, mevcut evi ve bahçesini koruyan ve yapımı sırasında taşınma gerektirmeyen bu stüdyo yapısı, “Texas Architect Design Awards Feature” ödülüne değer görülmüştür.
Ödülün gerekçesinde belirtildiği üzere: “Proje, jüri tarafından tartışıldığı kadar beğenildi de. Mevcut binayı ve sokağı değiştirmeme veya etkilememe kararı, mimarları hayal gücünü kullanmaya yöneltmiş. Ortaya çıkan hafif strüktür, mevcut yapıyla olan ilişkisinde onun üzerinde adeta süzülürcesine yer alırken, insan ölçeğini (hem fiziksel boyutlar hem de duyusal algı) de korumayı başarmış.”
Proje ayrıca “2023 RDAA/Project of the Year” ödülünün de sahibidir.
Annie ve Dylan çifti, hem çalışabilecekleri hem de misafirlerini ağırlayabilecekleri bir atölyeye ihtiyaç duyuyordu, ama bunun için bahçelerinden ödün vermek istemiyordu. Ayrıca inşaat sırasında taşınmamak ve mevcut manzarayı korumak da koşullarının arasında yer alıyordu.
60 metrekarelik ayrı bir stüdyo şeklinde oluşturulan “Tünek”, tüm bu gereksinmeleri karşılayacak şekilde tasarlandı. Mevcut çatı hattının tam üzerinde yer alan bu kompakt uzantı, Austin Şehir İmar Yönetmeliği’nce belirlenen konsol mesafesinden tam olarak yararlanıyor. Tonozlu tavanlar küçük taban alanlı odaların hacmini büyütürken, kendi içinde kot farkıyla düzenlenmiş olmaları da depolama ve teknik gereksinimler için ek alan sağlıyor.
“Tünek”, yanal kuvvetlere dirençli olabilmeleri için üçünün mevcut evin duvarlarının içinden geçirildiği, dört çelik kolon tarafından taşınıyor. Böyle yapılarak, hem dış mekân alanları olduğu gibi korunabildi hem de inşaat sürecinin etkileri en aza indirgendi. Atölyede inşa edilen çelik çerçeve, şantiye sahasında olabildiğince az rahatsızlık vermek amacıyla bir gün içerisinde vinçle yerine oturtuldu.
Oluklu Corten (yıpranmış çelik) cephe kaplaması, az bakım gerektirmesi ve sahadaki diğer unsurlarla uyum sağlaması nedeniyle seçildi. Binaya endüstriyel görünümlü bir cephe kazandırmasının yanı sıra görünür bırakılan ve beyaza boyanan çelik konstrüksiyonla da yapının özgün tasarımı vurgulandı. Açık metal merdiven binanın iki bölümünü birbirine bağlayarak güvenli erişim sağlarken, görsel olarak da uzantıyı altındaki geleneksel evden ayırıyor. Çıplak ayak (ve pati) dostu olan ızgaralı basamaklar, ışığın aşağı süzülmesini ve böylece daha hafif bir görünüm elde edilmesini sağlıyor.
Merdivenden konsollu giriş bölümüne çıkıldığında -konstrüksiyon ile ilgili farkındalık ve bağlantı oluşturan, aynı zamanda nazikçe rüzgar ve yerçekimini de anımsatan- hafif bir hareket hissediliyor. Girişteki görünür çelik kiriş profiline kaynaklanmış olan çelik askılık, bu hareketi salınarak yansıtacak şekilde tasarlandı.
Malzemelerin seçiminde dayanıklı ve ekonomik olmalarının yanı sıra dingin bir ortam oluşturmalarına dikkat edildi; hazır cilalanmış, prefabrik T&G çam duvar ve tavanlar (dış sundurmadan iç mekâna devam eden), Boos (birinci sınıf sert akçaağaç) kesme bloklarından yapılmış hazır tezgahlar, IKEA dolapları (özel boyalı kapaklı) ve müşterinin halihazırda sahip olduğu hazır porselen armatürler ve sarkıt lambalar. Ahşap döşemede, daha büyük bir projeden arta kalıp geri dönüştürülmüş olan prefabrik, yarık kesimli beyaz meşe karışımı kullanıldı.
Görünür bırakılan çelik konstrüksiyon beyaza boyandı. Mutfaktaki eviyenin üzerinde yer alan kiriş, arkadaki yarım kot daha yüksekteki yatak odasının zemini taşıyor, raf olarak fırın bölümünün üzerinde devam ederek ek depolama alanı oluşturuyor ve gömme tezgah aydınlatmasını gizliyor.
Güneydoğu yönünde yer alan kolunun arkasına yerleştirilen üç boru üzerinden elektrik, su, doğalgaz ve atıksu hatları alt kattaki tesisat odasından üst kattaki “Tünek”e doğrudan ve görünmeyen şekilde bağlanıyor. Koridorda açılan depo odasında çamaşır makinesi/kurutucu ünitesi bulunuyor.
Mevcut bahçeye olabildiğince zarar verilmemeye çalışmasına rağmen, Şubat 2021'de yaşanan don olayının inşaat çalışmalarının sonuna doğru sahadaki bitki örtüsünün çoğunu yok etmesi, peyzajın yenilenmesini gerektirdi. Pandemi süresince ise “Tünek” berber salonu olarak hizmet verdi.
Haber Architizer’dan çevrilerek derlenmiştir.