Bilgi üretimi ve paylaşımını desteklemek üzere 2013’ten bu yana her yıl dağıtılan Salt Araştırma Fonları, onuncu yılında da birlikte öğrenme ve tartışmaya yönelik özgün araştırmalara alan açmaya devam ediyor.
Çırağan Sarayı, Beşiktaş, tarihi bilinmiyor - Salt Araştırma, Ali Saim Ülgen Arşiv
Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın 2013’ten bu yana kesintisiz olarak sürdürdüğü Salt Araştırma Fonları’yla bu yıl, Türkiye’nin iki yüzyıllık kent, toplum ve ekonomi tarihi ile 1950’ler sonrası sanat, mimarlık ve tasarım alanlarında 98 başvuru arasından seçilen altı projenin her birine 20.000 TL’lik fon desteği sağlanıyor.
2013’ten bu yana toplam 74 projeye dağıtılan Salt Araştırma Fonları’yla, disiplinlerarası ve çok yönlü yaklaşımları öne çıkan, saha araştırmalarına yönelik yaratıcı yöntemler sunan ve toplumsal, kültürel, kentsel hafızaya katkı sağlayan projeler destekleniyor. Prof. Dr. Gülhan Balsoy (İstanbul Bilgi Üniversitesi), Doç. Dr. Ayşe Erek (Kadir Has Üniversitesi), Dr. Bilge İmamoğlu (TED Üniversitesi), Sezin Romi (Salt) ve Lorans Tanatar Baruh’tan (Salt) oluşan seçici kurulun belirlediği araştırma projelerinin bulguları, Aralık ayında gerçekleştirilecek sunumlarla tartışmaya açılacak.
Ayrıca, Haziran ayından itibaren bir dizi program düzenlenecek. Salt Araştırma Fonları’nın onuncu yılı kapsamındaki konuşmalar ve Salt Blog’da yayımlanacak yazılar aracılığıyla 2013-2022 yıllarında desteklenen araştırmaların çıktıları yıl boyunca yeniden ele alınacak. Salt Blog’da yayımlanan ilk yazı, Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Dr. Nora Tataryan’ın 2020’de desteklenen çalışmasını odağa alıyor. Tataryan, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde Bir Kültürel Üretim Mekânı Olarak Salon” başlıklı yazısında, II. Meşrutiyet sonrası genellikle ev ortamında kadınlar tarafından tertip edilen davetlerin zaman içerisinde dönemin kültürel üretimlerinin tartışıldığı mekânlara dönüşümünü ve “salon” adıyla anılan bu oturumların modernleşme sürecindeki işlevini irdeliyor.
Salt Araştırma Fonları’nın onuncu yılı vesilesiyle hazırlanan konuşma serisinin ilki, 11 Temmuz Salı günü saat 18.30’da Salt Galata’da gerçekleştirilecek. 2016’da desteklenen araştırmacılar arasında yer alan American University of Beirut Mimarlık ve Grafik Tasarım Bölümü öğretim üyesi Dr. Ümit Fırat Açıkgöz, konuşmasında İstanbul’daki Bizans, Müslüman ve gayrimüslim tarihlerinin zengin ve karmaşık katmanlarına ait fiziksel kalıntılardan yola çıkarak kültürel miras ile kentsel hafıza arasındaki ilişkiyi değerlendirecek. Program dâhilindeki diğer konuşmalar ile Salt Blog yazılarına ilişkin ayrıntılı bilgi saltonline.org adresinden duyurulacak.
Salt Araştırma Fonları 2023 Projeleri
1960’lardan 1980’lere Toplumsal Hareketler Performans Arşivi
Sevi Bayraktar
İki darbenin etkisi altındaki İstanbul’da cereyan eden toplumsal hareketlerin eylem repertuvarı içerisinde sanatın ve sanatsal performatif araçların nasıl kullanıldığı, ne tür etkiler yarattığı ve nasıl aktarıldığını inceleyen disiplinlerarası bir araştırma.
Kentte Hayvan Emeği: Dersaadet Tramvay Şirketinin Atları
Mustafa Emir Küçük
1871-1914 yıllarında Dersaadet Tramvay Şirketi bünyesindeki atların yaşam alanlarını ve salgın hastalıklar ile hem sayıları hem de görünürlükleri gittikçe artan atların İstanbullularla etkileşimini ele alan bir inceleme.
Madde ve Reaksiyon: 20. Yüzyılda Hızla Sönen Bir Kent İdeali ve Balya Madeni
Suzan Pektaş, Öykü Önal
20. yüzyıl başında Balıkesir’in Balya ilçesinde yabancı sermayeyle sürdürülen ve 1939’da sona eren madencilik faaliyetinin, ilçenin doğasını, ekonomisini, toplumsal yapısını nasıl dönüştürdüğünü sanat pratiği üzerinden eleştirel bir bakış ile ele alan bir araştırma.
Yenilikçi Sanat Arayışında Bir “Serbest Kürsü”: Yeditepeli Ressamlar ve Yazarlar (Yeditepe Dergisi 1950-1960)
Büşra Sokur
Yeditepe Dergisi’nin ilk on yılı (1950-1960) odağında ressam ve edebiyatçı dostlukları ile ortamları üzerinden kolektif düşünce ve sanat iklimini irdeleyen bir araştırma.
Saraydan Sonra, Otelden Önce: Şeref Stadı Havuzu ve Çırağan’da 50 Yaz (1937-1986)
Ozan Torun
Ekim 1937’den Eylül 1986’ya İstanbul’da su sporlarının, yüzme deneyimlerinin ve yaz eğlencelerinin mekânı Çırağan’daki Şeref Stadı Havuzu’nun kentsel hafızadaki yerini belgeler ve tanıklıklar ışığında inceleyen bir belgesel araştırması.
Çay Tarımında Tekniğin Dönüşümü ve İş Birliği İlişkilerinin Sınırları
Ayça Yüksel
1959’da Artvin’de kurulan ve yerel iş birliği ilişkilerinin bir parçası olan Hopa Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin toplumsal ilişkileri, Hemşin kültürünü ve ekolojiyi şekillendirmedeki rolünü, çay bitkisinin üretim ve işleme sürecinde kullanılan alet ve makinelerin peşine düşerek aktaran etnografik bir araştırma.
Salt kurucusu ve daimî destekçisi Garanti BBVA’ya teşekkür eder.