Cengiz Bektaş tarafından kaleme alınan, fotoğraflanan, çizimleri yapılan "Türk Evi", YEM Yayın'dan çıktı.
YEM Yayın'ın yeni kitabı "Türk Evi", Cengiz Bektaş'ın, içinde doğup büyüdüğü coğrafyanın birikiminden ve yaşama kültüründen doğan "ev"i tanıyabilmek için Balkanlar'da, Adalar'da ve tüm Anadolu'da sayısız araştırma ve inceleme gezisi yaparak, yazıp çizerek oluşturduğu ayrıntılı saptamaların okuyucuya bir sunumu…
Ana ilkelerden kullanılan gereçlere, plan tiplerinden esnekliğe, biçemden dönemlere uzanan geniş bir bakış açısıyla "Türk evi" kavramını ele alan kitap, Bektaş'ın Anadolu'daki ilk yerleşmeleri temel alıp, ardından tüm Osmanlı coğrafyasına, birbirini etkileyip geliştirerek yayılmış bu ortak kültür üretimi üzerine yaptığı ayrıntılı bir çalışma.
Kitabın zengin içeriği;
- Anadolu'da günümüzden 10-12 bin yıl önce yapılmış Çayönü, Aşıklı Höyük gibi yeryüzünün ilk yerleşmelerinden Bauhaus'tan etkilenerek tasarlanmış 20. yüzyıl apartmanlarına;
- Kimsenin birbirinin önünü kapatmadan, güneşini, havasını kesmeden, Poçitel'de de, Mardin'de de, Altınoluk'ta da, Trabzon'da da doğa ve insana karşı aynı saygıyla inşa edilmesine;
- Ahşaptan taşa, bulunduğu coğrafyaya ve iklime uygun malzeme seçimine ve yapım tekniklerine;
- Yaşam kültüründen doğarak gelişen yalın ama işlevsel köy evlerinden gösterişli Boğaziçi yalılarına;
- Sofasız çözümlerden dış ve iç sofalı, L ve U plan tipli evlere kadar geniş bir çalışma alanını kapsıyor.
Cengiz Bektaş, kitabında "Türk evi"ni şöyle tanımlıyor:
"Yöresel bütün renkleri içeren Osmanlı yaşama kültürünün ürünü olan evleri Saraybosna'dan Erzurum'a, benzer temel ilkelere göre gerçekleştirilmiş olarak buluyoruz. Hangi gereçle, nerede, kimin için yapılmış olurlarsa olsunlar, bugün de yaşayan örneklerini incelediğimizde, bu evlerde kimi ortak yönleri, aynı temel ilkeleri saptayabiliyoruz. Yaşadığı topraklar üzerinde, gelmiş geçmiş bütün kültürlerin doğal kalıtçısı önce orada büyüyenlerdir. Bu nedenle, elbette Makedonya'daki Osmanlı evine bugünün Makedonyalısı Makedonya evi, Filibe'deki Osmanlı evine Bulgaristanlı Bulgaristan evi, Yunanistan'daki Osmanlı evine de bugünün Yunanistanlısı Yunanistan evi diyecektir. Gerçekten de bu evler, yaratıldıkları coğrafyanın evleridir tam tamına... Ben bugün ‘Türkiye evi' dersem de, ya da Türkiye vatandaşı olarak yaşayanlara, üst kimlik olarak Türk dendiğine göre, ‘Türk evi' dersem de doğru bir şey söylüyorum elbette. Ama bunu, Osmanlı yaşama kültürünün, bütün bu topraklar üzerinde ortak yaşamdan yarattığını bilerek söylüyorum ‘Türk evi' sözünü."
TÜRK EVİ
Cengiz Bektaş
YEM Yayın
1. Baskı
Şubat 2013
14 x 21,5 cm
168 sayfa
250'yi aşkın siyah-beyaz fotoğraf ve çizim
Türk Evi'ni satın almak için tıklayınız.
Yazar hakkında
1934 Denizli doğumlu Cengiz Bektaş, orta öğrenimini İstanbul Erkek Lisesi'nde, yüksek öğrenimini DGSA Süsleme, Mimarlık Bölümleri ile Münih Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde yaptı. 1959 yılında yüksek eğitimini tamamladı. 1960'ta Alman şehircilik kurslarına katıldı. Almanya'da serbest mimar olarak çalıştı. Orada girdiği iki yarışmada ödül aldı.
ODTÜ'ne öğretim görevlisi olarak çağrılınca, Türkiye'ye döndü. 1962-63 öğretim yılında ODTÜ İnşaat İşleri Başkanlığı, Mimarlık İşliği'ni bir yıl yönetti. 1963'te Ankara'da Oral Vural ile birlikte kendi mimarlık işliğini kurdu. 1963-69 yılları arasında yalnızca altı yıl süreyle mimarlık-şehircilik yarışmalarına girdi. 25'in üzerinde ödül kazandı. Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi örnekleri arasında sayılan yapılar gerçekleştirdi. İki kez Ulusal Mimarlık Ödülü aldı. Akdeniz Üniversitesi (Antalya) Sosyal-Kültürel Özek yapısıyla 2001 yılında Uluslararası Ağahan Ödülü'nü kazandı. Türk Dil Kurumu yapısı mimarlarca Cumhuriyet dönemini simgeleyen 20 yapıdan biri sayıldı.
Cengiz Bektaş, 1950'de bir Denizli güncesinde yazdığı köşe yazıları ile yazın yaşamına girdi. 1954'te DGS Akademisi'ndeki, Bedri Rahmi'nin seçici kurulunda olduğu şiir yarışmasında birincilik kazandı. 1960 yılında Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türkçe Dergisi'nde Bektaş'ın şiirlerini Türkiye'de ilk kez yayımladı. Şiirleri 16 dile çevrilmiştir. Şiir betikleri ile birlikte mimarlık, kültür konularını işleyen 93 yapıtı vardır. Yurtdışında, yurtiçinde sayısız toplantıya katıldı, bildiriler verdi. Ansiklopedilere maddeler yazdı. Yazın alanındaki üretimleri, topluma yaptığı kültürel, sosyal katkıları dolayısıyla kendisine 20'den fazla ödül verilmiştir.
Bir dönem Uluslararası PEN Türkiye Bölümü 2. Başkanlığı, 6 yıl Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği Başkanlığı, 6 yıl Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanlığı yaptı. TYS Onur Kurulu Üyesidir. İki yıl TMMOB Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi görevini yürüten Bektaş, Amerika'da, Almanya'da, Makedonya'da konuk öğretim görevlilikleri yaptı. Bir yıl Eskişehir Anadolu Üniversitesi'nde, 1,5 yıl Trakya Üniversitesi'nde "Halk Yapı Sanatı" dersi, Marmara Üniversitesi'nde "Sanat Felsefesi-Sanat Sosyolojisi" dersleri, 10 yıl Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde "Estetik" dersi verdi. 1999'dan beri Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehircilik Bölümü'nde, lisans üstü öğrencileri için "Kültürün Planlamaya Etkisi" "Kültürümüzün Oylumları" dersi vermektedir.