Kulelerin Kentleri

Pek çok ortaçağ kenti öyle çok sur kapısı ve kuleye sahiptir ki, ‘kulelerin kentleri’ diye tanımlanmayı hak ediyorlar. Bu kapı ve kuleler, genellikle savunma amaçlı olsalar da, farklı amaçlarla yapılmış olanlarını da unutmamak gerek.

Fransa’nın Alsas Loren Bölgesi'ndeki küçük bazı yerleşimlerle başlayalım. Bölgeyi seçme nedenim ise daha sonra sözünü etmek istediğim, önemli ve büyük bir kent. Neyse biz ufak yerleşimlerle devam edelim. Surlar ile çevrili pek çok irili ufaklı yerleşimin giriş kapıları, üzerlerindeki saatler, günümüzde de pek çok turistin uğrak yeri olmasına neden olmaktadır.

 Bergheim, Alsas Loren, Fransa.

 Obernai, Alsas Loren, Fransa.

Selestat, Alsas Loren, Fransa.

Turcheim, Alsas Loren, Fransa.

Gelelim bölgede asıl sözünü etmek istediğim kente, ‘Avrupa’nın başkenti’ ünvanını taşıyan Strasbourg (Strazburg) bu kent. Roma’lılar tarafından kurulmuş olan Strasbourg, 1681’de Almanya’dan Fransa’ya geçmiş de olsa, 19. yüzyıl'da Almanlar tarafından geri alınmış. Ancak 1. Dünya Savaşı’nın ardından tekrar bir Fransız kenti olmuş. Ren Nehri iki ülke arasında sınır oluşturmakta. Grane Ill bölgesi olarak tanımlanan bölgede, Ren’in kolu olan Ill nehri yer almakta. Strasbourg önemli bir kent, önemini anlatmadan önce, yazının konusu olan kulelerine bir bakalım... 

Strasbourg, Pont Couvertes.

13. yüzyılda savunma amaçlı olarak yapılmış olan Pont Couvertes, Ill nehrinin dört kolu üzerinden geçmekte, 3 köprü ve 4 kuleden oluşmaktadır. Uzunluğu ise 230 metre’dir.

Strasbourg, Pont Couvertes.

Kentteki savunma amaçlı bir diğer yapı da Vauban Barajı’dır. Bir saldırı sırasında nehrin su seviyesini yükselterek, güneydeki toprakların sular altında kalmasını sağlayarak, düşmanlara engel olmak amacıyla inşa edilmiş (amacına ulaştığına ben pek emin olamadım...). 120 metre uzunluktaki Vauban Barajı 13 kemere sahip. 1971’de tarihi anıt olarak tescillenmiş yapının seyir terası çok güzel bir Pont Couvertes manzarası da sunmakta.

Strasbourg, Vauban Barajı.

Brüksel’den sonra Avrupa Birliği’nin en önemli kenti olan Strasbourg Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (Mimarlar: Richard Rogers Ortaklığı ve Claude Buche, 1994), Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’na (Mimar: Henry Bernard, 1999) ev sahipliği yapmaktadır. Cenevre ve New York’tan sonra, başkent olmadan, uluslararası kurumlara ev sahipliği yapan bir kent.Nüfus bakımından Fransa’nın 7. büyük kenti olan Strasbourg, 1988’de Unesco Dünya Mirası listesine girmiştir. Kentin geçmişte de pek çok önemli olaya ev sahipliği yapmış olması, önemini artırmakta. Fransa milli marşı ‘La Marseillaise’ bu kentte bestelenmiş, Gutenberg matbaayı burada icat etmiş, Goethe burada öğrenim görmüş ve hayatının bir kısmını da burada geçirmiş...

Strasbourg’tan.

Ortaçağ’dan kalan 17 savunma kulesi ve pek çok kapıya sahip başka bir kent ile devam edelim, Ravensburg. Oberschwaben bölgesinde yer alan kent Baden-Württemberg’in de merkezidir. Kent, 11. yüzyılda kurulmuş, ortaçağda da önemli bir ticaret merkezi olmuş. ‘Büyük Ravensburg Ticaret Topluluğu’ (Grosse Ravensburger Handelsgesellschaft) Avrupa çapında ticaret yapmıştır. Tarihi şehir merkezi bugün de ayakta olan kent, bir üniversite şehri olma özelliğini taşımakta, Rutenfest Festivaline de ev sahipliği yapmakta. Keza dünyaca meşhur oyuncak puzzle ve kart oyunu fabrikası Ravensburger, burada yer almakta. Bugün 50.000‘e yakın bir nüfusa sahip olan kentin kulelerine gelecek olursak...

Ravensburg, Untertor ve Mehlsack’a bakış.

Bunların en önemlisi ise bembeyaz rengiyle ‘Weisser Turm bei Sankt Michael’dir. 51 metre yükseklikteki kule 16. yüzyılda ‘Mehlsack’ (unçuvalı) olarak adlandırılmıştı. Kentin bazı kuleleri savunma amaçlı yapılmış, bazıları ise ticari amaçlı, Blaserturm und Waaghaus, örneğin. Alt katında bir terazi üst katlarında ise depolar yer alan bir kule bu.

Ravensburg, Untertor, Grüner Tor’a bakış.

Gelelim kentin en eski şehir kapısı olan Obertor’a, 42 metre yükseklikte bir kapıdır burası. Schellenbergerturm, Blaserturm und Waaghaus, Untertor (h:36m) Grüner Turm, Spitalturm (h:44m) kentin diğer kulelerindendir. Kent,1945’de Fransızlar’a geçmiş de olsa, kısa bir süre sonra, 1947’de tekrar Almanya’ya geçmiş.

Ravensburg, eski adı Schellenberger Turm, günümüzde Katzenlieseturm adı ile anılmasının nedeni,
bir zamanlar yıkıntılarında kedileriyle yaşayan bir kadın.

Ravensburg, Vogthaus, eskiden zengin bir aileye ait olan, bugün müze olarak kullanılan bir yapı.

Sözünü etmek istediğim üçüncü ve de son yerleşim Saint Gimignano ile İtalya’dayız bu kez. Toscana bölgesinde Siena’ya bağlı bir ortaçağ kasabası Saint Gimignano. Buradaki kulelerin yapım amacı savunma değil, ticaret değil, bambaşka... Asalet, zenginlik... Hatta yükseklikleriyle birbirleriyle rekabet etmekteymiş kule sahibi.

Saint Gimignano, İtalya.

Fransa’dan İtalya’ya giden hacılar için stratejik bir konuma sahip olan Saint Gimignano Belediye Meclisi’ne ait olan kulesi 70 metre’lik bir yüksekliğe sahip, ikinci sırada yer alan Torre Grossa 54 metre olup, 11 yılda bu yüksekliğe ulaşmış.

Saint Gimignano, İtalya.

1990 yılında Unesco Dünya Mirası listesine giren kasaba 7.000 civarı bir nüfusa sahip. Ortaçağ’ın Manhatten’i olarak tanımlanan kent, 12.ve 13. yüzyıllarda 72 adet olan kulelerden bugün yalnızca 14 tanesi ayakta. 

Saint Gimignano.

Saint Gimignano, Piazza della Cisterna.