Ankara’nın başkent olarak kuruluşunun ilk on yılına odaklanan “Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933” sergisi Ali Cengizkan ve Müge Cengizkan’ın küratörlüğünde Müze Gazhane’de açıldı.
Vehbi Koç Vakfı’nın 50. yılı programları kapsamında, bir araştırma projesi ve sergisi olarak, hayata geçmesi arzu edilen Ankara Şehir Müzesi’nin Yeni Şehir bölümünü kurma hedefiyle hazırlanan “Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933”, ilk kez 2019 yılında Ankara’da ziyarete açıldı. Yeni Ankara’nın kuruluş öyküsünü ortaya koyan sergi, şimdi de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde İstanbullularla buluştu.
Oktay Özel, Müge ve Ali Cengizkan, Volkan Aslan ve sergi ekibi
“Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933” sergisi, Cumhuriyet’in ilanından yalnızca 16 gün önce başkent olan Ankara’nın, yaşadığı nüfus artışına rağmen ilk on yılda başarılı bir planlamayla geçirdiği dönüşümü ele alıyor. Sergi, Ankara’nın merkezinde modernleşme politikalarıyla şekillenen Yenişehir’in kuruluşunu, döneme ait yaklaşık 350 özgün fotoğraf, yeni üretilen görseller, konut tiplerinin maketler ve film kayıtları üzerinden aktarıyor. Aynı zamanda sergide Mustafa Necati, Halide Edip Adıvar, Arif Hikmet Koyunoğlu, Carl Christoph Lörcher, Erzurumlu Nafiz Kotan, Grace Ellison gibi isimlerin bulunduğu 40’a yakın siyasetçi, yazar ve entelektüel, mimar, plancı ve müteahhidin, başkentin ilk on yılındaki barınma deneyimleri ve yazıları bir araya geliyor. Serginin film odasında ise dönemi belgeleyen “Türkiye’nin Kalbi Ankara” filmi 1920’ler ve 1930’ların Ankara’sını yansıtıyor.
Ankara’nın yalnızca fiziksel bir başkente değil, aynı zamanda modern yaşamın mekânına dönüşme sürecini anlatan “Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933”, nostaljinin yarattığı yabancılaşmadan özellikle kaçınarak, Cumhuriyet’in 10. yılına dek ortaya konan iradeyi ve barınma kültürünü tarihsel bir çerçevede görünür kılıyor.
Açtığı yeni araştırma ve iletişim kulvarlarıyla hem kamuoyunda hem de akademik çevrelerde yoğun ilgi gören “Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933” sergisi, mimarlık tarihi araştırma yöntemiyle Mimarlar Odası 2022 Yılı Ulusal Mimarlık Ödülü’ne değer görüldü. Sergiyi makaleler ve yeni belgelerle derinleştiren aynı isimli kitap, Koç Üniversitesi VEKAM Yayını olarak 2019 yılında ilk baskısını, 2023’te dördüncü baskısını yaptı. Kitabın İngilizce edisyonu The Construction of a New City: Ankara 1923-1933, Koç University Press tarafından 2022’de yayımlandı. Kitabın her iki edisyonu, sergi süresince Müze Gazhane’deki İstanbul Kitapçısı’nda okuyucularla buluşacak.
Vehbi Koç Vakfı’nın kuruluşunun 50. yılı dolayısıyla 2019 yılında ilk olarak Ankara’da açılan, Koç Üniversitesi VEKAM desteğiyle, Ali Cengizkan ve Müge Cengizkan’ın küratörlüğünde hazırlanan sergi, 22 Mart 2026 tarihlerinde pazartesi hariç her gün 10.00-18.00 saatleri arasında ücretsiz olarak Müze Gazhane’de ziyaretçilerini bekliyor.